2024 жылғы 17 қаңтарда жарияланды
Қазақстан Республикасының
Бас Прокуроры
Б.Н. Асыловқа
Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрдің Орынбасары
- Қаржы министрі
Е. К. Жамаубаевқа
Депутаттық сауал
Құрметті Берік Ноғайұлы!
Құрметті Ерұлан Кенжебекұлы!
Өңірлер бойынша сапарлар барысында "Ақ жол" Демпартиясының депутаттарына Қонаев қаласында орналасқан еліміздегі ең ірі "Mareven Food" макарон кәсіпорнының басшылығы жүгінді. Компания Жапония мен Вьетнамнан келген инвесторлармен құрылған және қазақстандық шикізаттан 95% - ға өндірілетін "Роллтон", "BigBon", "Петра", "Actibo" және т.б. брендтермен отандық тез дайындалатын өнімдер нарығының 70% - занимает алады.
Кәсіпорын басшылары атап өткендей, олар 2018 жылы Қазақстанда өндіріс ашылған сәттен бастап салық органдарымен өз өнімдерін экспорттағаны үшін ҚҚС қайтару туралы өтініштер беріп, даулар жүргізуде.
Екі жыл бұрын "Ақ жол" фракциясы аталған компанияға мемлекеттік органдармен дауласуда қолдау көрсеткен болатын. Өкінішке орай, өткен уақыт ішінде проблемалар қайта жиналды. Қазіргі уақытта компания шамамен 7 млрд. теңге сомасына ҚҚС қайтаруға 18 өтінім берді.
Мұндай жоғары сома "Mareven" компаниясы өз өнімдерінің негізгі бөлігін (70%) экспортқа жіберетіндігімен байланысты. Алайда, олар салық органдарының қарыз сомаларын қайтару туралы өтініштерін қанағаттандырудан үнемі бас тартуына тап болады.
Сонымен қатар, кәсіпорынның әрбір өтініміне Алматы облысының МКД мамандары құжаттық салықтық тексерулер ұйымдастырды.
Тексеру нәтижелері бойынша 18 акт жасалды, оның ішінде 12 жағдайда бас тарту алынды. Қаржы министрлігінің апелляциялық комиссиясына төрт шағымдан және үш сот талқылауынан кейін ғана қайтаруға небәрі 900 мың теңге расталды.
"Mareven" компаниясымен жағдай біздің шенеуніктердің инвесторларға, жұмыс істеп тұрған өндірістерге және жалпы бизнес-климатқа деген немқұрайлы көзқарасы мен бұрмалануының айқын нәтижесін көрсетеді.
Біз дайын өнімнің экспорты туралы көп айтамыз, ал жоғарыда аталған компанияның мысалында, егер экспортқа кенді, металдарды, мұнайды жіберетін шикізаттың мұндай проблемалары болмаса, онда тамақ өнімдерін өндірушілердің құқықтары жиі бұзылады.
Өкінішке орай, жылдан жылға қайталанатын жағдайға байланысты инвесторлар қорытынды жасап, жаңа жылда экспортты өндіріс көлемінің 30 пайызына дейін қысқарту жағына қарай саясатты қайта қарауға, ал экспорттың жоғалған көлемін ауыстыру үшін өндірісті қазақстандық ұнмен болса да көршілес Өзбекстанға көшіруге мәжбүр болды.
Инвестициялар мен бизнестің заңды мүдделерін тиісті қорғауды қамтамасыз етпей, елдің іскерлік ахуалы нашарлап, әлеуетті серіктестер тарапынан қызығушылықты жоғалтады деп санаймыз.
Жоғарыда айтылғандарға байланысты "Ақ жол" ҚДП депутаттық фракциясы:
1) бизнестің заңды мүдделерін қорғауға және көрсетілген өнімнің экспорты бойынша ҚҚС толық қайтаруды қамтамасыз етуге;
2) өз іс-әрекеттерімен инвесторлар мен кәсіпкерлердің құқықтарын бұзған және Бизнестің экспортқа бағдарлануын қысқартуға және оны басқа елге көшіруге әкеп соққан шенеуніктерге қатысты қызметтік тергеу жүргізуге құқылы.
Жоғарыда аталған жағдай бойынша шұғыл араласу осы салада тәртіп орнату туралы барлығына маңызды сигнал болады деп үміттенеміз.
Құрметпен,
"Ақ жол" ҚДП фракциясының депутаттары:
Барлыбаев Е. Х.
Перуашев А. Т.
Еспаева Д. М.
Иса Қ.Ж.
Садықов А. А.
Бейсенбаев Е. А.
