Қайырлы күн, құрметті әріптестер!

Мен "Қытай - Орталық Азия" саяси партиялары диалогының бірінші отырысына қатысушыларды қарсы алуға қуаныштымын. Ең алдымен, отырысты ұйымдастырушы - Қытай Коммунистік партиясына алғысымды білдіргім келеді.

Қазақстан мен Қытайдың ынтымақтастықтың ұзақ тарихы бар. 2022 жылдың қорытындысы бойынша екіжақты сауда көлемі 31 млрд долларға жетті (2021 ж. – 24,3 млрд доллар). Қазақстандық өнімнің Қытайға экспорты 13,2 млрд долларды құрады. Импорт 33,5% - ға өсіп, 11 миллиард долларды құрады. Қытай мен Қазақстан арасында жүк тасымалының өсу үрдісі байқалады, оның көлемі 2022 жылы 23 миллион тоннаға жетті.

Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың жақында жасаған сапары біздің мемлекеттеріміздің стратегиялық әріптестікті одан әрі нығайту ниетін айғақтайды. Жалпы сомасы 22 млрд. долларға 47 құжатқа қол қойылды. Біздің еліміз бидай мен ұн өндіретін әлемдегі ең ірі елдердің ондығына кіреді. Жыл сайын 5 млн.тоннадан астам астық және 1,5 млн. тонна ұн экспортталады. Қол қойылған құжаттар аясында Қытайға 1 млн. тонна бидай жеткізу жоспарлануда. Сонымен қатар, соңғы жылдары Қазақстаннан Қытайға майлы дақылдар экспорты 3.5 есе, өсімдік майы 2 есе өсті. 2030 жылға қарай тауар айналымының деңгейін 100 млрд. долларға дейін арттыру жоспарлануда.
Алматыда өткен Қазақстан мен Қытай шекаралас ынтымақтастығының 2-ші Достық диалогы аясында 150-ден астам қазақстандық кәсіпкер, 20 жетекші Шыңжаң кәсіпкері, Қазақстанда қатысып отырған ірі инвестициялық Қытай кәсіпорындарының 10 өкілі келді. Сапар аясында 16 екіжақты құжатқа қол қойылды, оның ішінде 5 коммерциялық құжат 5 565,4 млн.
Ынтымақтастықты кеңейтудің аса маңызды факторы Қазақстан мен Қытай арасындағы үшінші трансшекаралық теміржолды бірлесіп іске асыру болуы мүмкін, ол Қытайдың Қазақстанмен және Орталық Азияның басқа да елдерімен экономикалық және сауда қатынастарын дамыту үшін үлкен маңызға ие және Қазақстанда және Қытай-Еуропа темір жол экспрессінің басқа да көршілес елдерінде темір жол тасымалы бизнесінің Үйлестірілген дамуына жәрдемдесуге көмектеседі.
Сондай-ақ Түркістан, Самарқанд, Ташкент, Ашхабад және Душанбе қалаларының бірегей көрікті жерлері бойынша туризмді дамыту маңызды болып табылады. Тек 2022 жылы Қазақстанға 600 мыңнан астам шетелдік турист келді.
Бұл туристерге бір тур аясында Орталық Азияның бірнеше еліне бірден баруға мүмкіндік береді.
Толыққанды өзара іс-қимыл жасау үшін логистикалық проблемаларға алып келетін және тауарларға тарифтер мен бағалардың өсуіне түрткі болатын шекарада жүктің кешігуі мәселелерін шешу қажет. Қазақстаннан Қытайға экспортталатын өнімдерге қойылатын ветеринариялық-санитариялық, фитосанитариялық талаптарды жеңілдету мәселелерін бірлесіп қарау өңіраралық және шекара маңы ынтымақтастығының дамуына теріс әсер етеді.
Аталған проблемаларды шешу Қазақстан мен Қытайдың сауда қатынастарын жаңа деңгейге шығаруға, өзара сауда көрсеткіштерін арттыруға мүмкіндік береді. Тараптардың экономикалық мүдделерін ескере отырып, біздің өзара іс-қимылымыз өзара пайда әкелуі және елдеріміз арасындағы байланыстарды нығайтуға ықпал етуі мүмкін деп санаймыз.
Назар аударғаныңыз үшін рахмет!