Қазақстан Республикасының

Премьер-Министрі

Бектенова О. А.

ДЕПУТАТТЫҚ САУАЛ

Құрметті Олжас Абайұлы!

Мемлекет басшысы Қазақстанхалқына"Әділмемлекет.Біртұтасұлт.Гүлденгенқоғам" жолдауында негізгіміндеттердіңбірі-Қазақстандыжайлыжәнеқауіпсізөмір сүретін аумаққа айналдыру екенінайтты.

Жайлы және қауіпсіз өмір мектептен басталады. Алайда, мектеп жайлылық пен қауіпсіздік аймағы ма?

Қазақстандықтар кәмелетке толмағандарды сол кәмелетке толмаған балалардың зорлауы, ұрып-соғуы және өлтіруі туралы жаңалықтарға бірнеше рет таң қалды.

ҚХП депутаттық фракциясы кең таралған зорлық - зомбылықтың, Армия қатарындағы өлімнің, дені сау және мықты жігіттерді мүгедектік пен өлімге әкелетін жазатайым оқиғалардың негізгі көздерінің бірі-мектептеріміздің шекарасында тамыр жайған бұзақылық, зорлық-зомбылық, бандитизм мен қылмыстық өмір салтын романтизациялау деп санайды.

Біздің армия қатарына деструктивті мектеп ортасы тәрбиелеген балалар келеді, олар өздерінің қылмыстық әрекеттерін Армия қатарында жалғастыруда.

Жасөспірімнің криминогендік мінез-құлқының қалыптасуына қоғамдық пікірмен айқын көрінетін моральдық, құқықтық және басқа да әлеуметтік формалардың бірыңғай жүйесінің болмауы ықпал етеді.

Мектеп-бұл баланы қоғамға интеграциялау процесінің алғашқы қадамы екенін ескере отырып, бұл жас ұрпақтың деструктивті мінез-құлқының алдын алуға және алдын алуға қабілетті мұғалімдер.

Біздің ойымызша, зорлық - зомбылықты эмбрионнан жою керек, бірақ бүгінгі күні қылмыскерлер жасына байланысты жазасыз қалады. Мүмкін, біз, заң шығарушылар, кейбір қылмыстар бойынша қылмыстық жауапкершілікке тартылатын жастың шекті мәнін 14 жастан емес, 12 жастан бастап, мысалы, зорлау істері бойынша жауапкершілікті белгілеу арқылы қайта қарауымыз керек.

Уәкілетті орган білім беру процесіне ғана емес, сонымен қатар балалардың моральдық - этикалық мінез-құлқына және жас ұрпақтың эмоционалды-психологиялық тұрақтылығына ерекше назар аударуы керек. Біз оқу орындарының жасөспірімдердің криминогендік мінез-құлқының алдын алу мен анықтауға көзқарасын түбегейлі өзгерту керек деп санаймыз.

Біз балалар мен жасөспірімдердің өмірі мен денсаулығын дәйекті және сенімді қорғауға бағытталған әлеуметтік институт ретінде ата-аналар отбасының әлсіреуін тоқтататын мәдениет және ақпарат министрлігінің нақты жұмысының жоқтығын көріп отырмыз.

Бүгінде бізде аталған проблемаларды уәкілетті органдармен шешуге кешенді көзқарас жоқ, ал егер бар болса, онда ол ресми сипатта болады.

Бұл мәселеде халықаралық тәжірибеге жүгіну мүмкін деп санаймыз. Мысалы, Жапонияда білім министрлігі қорқытуға қарсы арнайы кеңес құрды, оның қызметі ересектердің балалар үшін қауіпсіз орта құру жауапкершілігін арттыруға бағытталған. Мұғалімдерден қорқытудың әр жағдайына барынша қатысу және мұқият қарау, психологтардан — балалардың психоэмоционалды жағдайын кәсіби қолдау, ал ата — аналар мен қамқоршылардан-қорқытудың алдын алу үшін мемлекеттік жүйемен белсенді ынтымақтастық талап етіледі.

Біз кәмелетке толмағандарды құқықтық тәрбиелеуді профилактиканың ерекше әдісіне бөлуді ұсынамыз, оны барлық мүдделі мемлекеттік органдар әртүрлі деңгейлерде егжей-тегжейлі пысықтауы тиіс. Білім беру, ішкі істер және әділет органдары мектептің ақпараттық базасын қамтамасыз етуі қажет, ол жалпы ақпараттандырудан кәмелетке толмағандардың құқықтық санасын қалыптастыру ісінде қажетті нақты білім шеңберін қамтамасыз етеді.

Жоғарыда баяндалғандарды ескере отырып, айтылған проблемалар бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметінің дәлелді ұстанымын ұсынуды сұраймыз.

Құрметпен,

"Қазақстан Халық партиясы" фракциясы депутаттары

 М. Магеррамов

И. Смирнова

И. Сұңқар

Г. Танашева