Бақыт болмас еді, сондықтан бақытсыздық қазақстандық тасымалдаушыларға көмектесті. Еуропада Ресей Федерациясында тіркелген тіркемелер мен жартылай тіркемелерді ЕО-ға әкелуге тыйым енді ғана күшіне енді. Бұл соғысқа қарсы санкциялардың 11 пакетіне енгізілген шаралардың бірі. Бұрын бұл тыйым тек Беларусь Республикасы мен Ресей Федерациясының тракторларына қатысты болса, Еуропалық Одақ оны былтыр енгізді. Бұл қазақстандық тасымалдаушылар үшін жақсы жаңалық. Ақырында, олар өз тауарларын еш кедергісіз тасымалдай алады. Бұған дейін беларусьтік және ресейлік тасымалдаушылар ЕО шекарасында жартылай тіркемелерді ауыстырып, біздің елге жүктерді автомобиль көлігімен жеткізумен еркін айналысатын.
Схема былай жұмыс істеді: ресейлік жүк көліктері еуропалық жартылай тіркемелерді алып, бізге сүйреп апарды, ал өздерінкі оларға тапсырылды, ал ресейлік жүк көлігі Қазақстанға және одан ЕО шекарасына, тасымалдаушы Литва да ресейлік жартылай тіркемемен де солай істеді. Және, әрине, қазақстандық тасымалдаушылардың қатысуынсыз, жүк қазақ болғанымен. Олар да біздің жүк тасымалдаушыларымызға зиянын тигізіп, арнайы бұйрықтар шығарып, белорустар мен орыстарға біздің жүктерді тасымалдауға рұқсат беріп, қазақтарды заң бұзуға мәжбүрледі. Біздің жоғары лауазымды шенеуніктер де олармен бірге жүріп, отандық тасымалдаушыларға зиянын тигізді. Мен бұл туралы ИИДМ-нің кемсітушілік тәртібін жоюды іздеп, бірнеше рет жаздым. Бұл кемсітушілікті экс-министр Өскенбаев бастап, биыл министр Қарабаев жалғастырды! Біздің министрлік сол кезде де, қазір де күшті келіссөздер жүргізу ұстанымына ие болғанымен, бірақ ..., (мүмкін бізге «ИИДМ көлік комитетінің» құрылымы қажет емес).
Еуропалықтар өз министрлігі емес, қазақстандық тасымалдаушыларға көмекке келді, бұл үшін олар үлкен марапатқа ие болды. Ресей Федерациясында тіркелген тіркемелер мен жартылай тіркемелерді ЕО-ға әкелуге тыйым салу да жақсы, өйткені ол біздің үкімет пен Беларусь үкіметі арасындағы маңызды мәселе шешілетін келіссөздер қарсаңында пайда болды. Өйткені, соңғы кездері беларусьдықтар кез келген сылтаумен, тіпті онсыз да қазақстандықтар үшінші елдерден жүк тасиды деп, Беларусь Республикасының аумағы арқылы ЕО-ға өз тауарларын тасымалдайтын біздің көліктерімізді тоқтатты. Сондай-ақ олар қазақстандық тасымалдаушылар Беларуське жүктерді рұқсат бойынша тасымалдауы керек деген уәжбен ИДБ-дан шетелдік рұқсаттың бланкілерін талап етті.
Расында, қазақстандық тасымалдаушылар өз еліне жүк тасымалдау үшін еш жерде және кез келген адамнан рұқсат сұрауға міндетті емес. Егер жүк Еуропадан Беларусь шекарасына жетіп, оны біздің тасымалдаушы алып кетсе, белорустардың рұқсаты талап етілмейді. Мұндай жағдайда белорустардың талабы орынды емес, өзіміздің жүргізушілер мен көлік компанияларының қожайындарына жүйкесін жұқартқаны көп соққыға жығылды.
Жасанды кедергілер жасай отырып, белорустар Қазақстанға/Қазақстаннан мүмкіндігінше көп үшінші елдің жүктерін тасымалдау үшін Қазақстан тарапынан ХБР алу квотасын ұлғайтуға тырысты. Бір сөзбен айтқанда, олар өздеріне пайда іздеп, қазақстандық тасымалдаушыларға қол сұғуға тырысты, ал егер қазақстандықтар құқықтарды жүктеп ала бастаса, онда ЕАЭО нормаларына «түкіріп» Республика арқылы транзиттік тасымалдауды толығымен жауып тастау қаупі төнді. Беларусь (олар мүмкін емес, бірақ біздің кейбір шенеуніктер бұған итермелейді).
Орыстардан басқа қазіргі жағдайдан ең көп айқайлайтындардың бірі, әрине, литвалықтар. Олардың ең үлкен флоты мен хабтары бар. Олардың логистикалық схемасы да осы пакеттен зардап шекті. Бұл шешім санкциялық инновацияны жүзеге асырушыларға ыңғайсыздық тудырады деп ойлаймын. Бұл көбінесе қайшылыққа түсетін іскерлік пен мораль мәселесі. Серік Жұманғарин, Әсет Исекешев
https://www.facebook.com/100002522644830/posts/pfbid0KTnnryNzp6w6vURSK8ZgecQP59emJAEXxUVUp22xZPrgMrzuB1tFQ44QXe9UCUPsl/?
