Депутаттық сауал

Құрметті Нұрлан Серікұлы!

Құрметті Берік Ноғайұлы!

    2023 жылғы 1 маусымда біздің еліміздегі кредиттеу мәселесі бойынша дөңгелек үстелде біз "Эверест Финанс" МҚҰ-ның заңсыз қызметіне қатысты АРРФР алдында және агенттік қарыз алушылармен жасалған шарттарды неге жарамсыз деп тануды қамтамасыз етпейтіні туралы мәселені көтердік.

    Содан кейін Агенттік өкілі Бізге "Эверест Қаржы" ұйғарымы бойынша барлық бұзушылықтарды жоюға, қайта есептеуге және Азаматтарға артық төлемді қайтаруға міндетті екенін айтты.

    Бұрынғы МҚҰ ұйғарымның орындалуын болдырмау үшін "Эверест Кредит" ЖШС-нің үлестес заңды тұлғасын құратынын және оған қарыз алушылардың талап ету құқығын беретінін атап өту қажет.

    Біраз уақыттан кейін менің атыма "Эверест Финанс" қылмыстық қызметінен зардап шеккендердің ұжымдық өтініші келіп түсті, онда олар өздерінің Қарағанды облыстық және жоғарғы соттарына аппеляциялық және кассациялық шағымдары қанағаттандырусыз қалады деп шағымданады, өйткені жоғары тұрған органдар шешімдерді іс жүргізу тәртібін бұзған жағдайда ғана қайта қарай алады.

    Ағымдағы жылдың қаңтар айында мен Бас прокуратураға, АФМ, АРРФР-ға және Қарағанды облысының әкіміне осы проблема туралы және бұрынғы МҚҰ әрекеттерінен зардап шеккендердің нақты саны қандай екендігі туралы сауал жолдадым.

    АРРФР жауабынан 2024 жылғы 1 ақпанда Мемлекеттік кредиттік бюроның деректері бойынша бұрынғы МҚҰ-ның несие портфелі 4510 қарыз алушы бойынша 4,7 млрд теңгені құрағаны белгілі болды.

    Сондай-ақ, ЖРҚБ-да бар мәліметтер бойынша 3882 жеке тұлғаға қатысты жалпы сомасы 2.2 млрд теңгеге берешекті өндіріп алу туралы төрелік шешімдер шығарылды.

     Ағымдағы жылдың 14 ақпанында Бас прокуратура Агенттікпен бірлесіп "Эверест Финанс" қызметін микроқаржы қызметі туралы заңнаманың шектеулері мен талаптарын ескере отырып, қарыз алушылардың берешегін есептеудің дұрыстығына тексеруді бастады.

     Бұл жерде бұрын ARRFR осындай тексеруді жүзеге асырғанын атап өткен жөн. Оларда бұл МҚҰ шарттары заңдарға сәйкес келмейтіні туралы ақпарат, тіпті ұйғарым болды. Осыған байланысты сұрақ туындайды: неге бұрын тексерілген шарттарды екі рет тексеру керек?

    Ағымдағы жылдың 6 наурызында Қарағанды облысының әкімдігі екеуміз прокуратура, ІІД, АРРФР, Әділет, әкімдіктің ЭАР, ТЖК палатасы өкілдерінің қатысуымен осы мәселе бойынша дөңгелек үстел ұйымдастырдық.

    Жоғарыда аталған инстанциялар өкілдерінің ресми жауаптары олардың бұл мәселені шешуге ешқандай көмек көрсете алмайтындығын көрсетеді.

     Біздің елімізде мүлдем жазасыз және заңды түрде МҚҰ құруға лицензия алуға, барлық тілек білдірушілерге 1 млн теңгеден беруге болады, ал мерзімі өтіп кеткен жағдайда Арбитраждық соттар арқылы 5 млн теңгені заңды негізде өндіріп алуға болады, бұл ретте қарыз алушылардың жалақысының 100% -. алып, адамдарды күнкөріс қаражатынсыз қалдыруға болады.

     Бұл өте пайдалы заңсыз бизнеске ешкім кедергі жасай алмайды.

     Осы сұрау арқылы мен Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігіне қатысты қатты сын айтқым келеді, сондай-ақ Бас прокуратурадан жүргізіліп жатқан тексерістің мәртебесін және біздің азаматтарымыздың оның нәтижелерін қашан күтетінін нақтылағым келеді.

Депутаттар

Е. Стамбеков

У. Шапақ

Г. Танашева

Б. Смағұло