Мәжіліс депутаттары Азат Перуашев пен Қазыбек Иса Алматы облысына барды

«Ақ жол» партиясының төрағасы Азат Перуашев, партия төрағасының орынбасары Қазыбек Иса, «Ақ жол» ҚДП филиалдарының басшылары Олжас Нұралдинов, Мейраш Шынасылова, сондай-ақ жергілікті мәслихаттардағы депутаттарымен бірге Алматы қаласы мен Алматы облысында белсенді жұмыс атқарды.

Мәжілісімендер Талғар ауданы, Панфилово кентіндегі ZETA жиһаз фабрикасында болып, өндіріс барысымен (металл таспадан рамаға және дайын жиһаз бұйымдарына дейін) танысып, кәсіпорын (5 фабриканы, дүкендер желісі мен 3,6 мың қызметкерді біріктірген) иесі - Қанат Омаров және оның ұжымымен кездесті.

Олардың сауалдары инвестициялық жобаларды индустриалды парктер арқылы индустриялық инфрақұрылыммен қамтамасыз ету, өнімді экспорттау кезінде ҚҚС қайтару және т.б. мәселелерге қатысты болды.

• Әңгімелесушілер жаппай өндіріске қажетті қуаттары да, кадрлары да жоқ кәсіпорындарға өнеркәсіптік сертификаттар беру тәжірибесін сынға алды. Әдетте, мұндай «өндірушілер» мемлекеттік сатып алу конкурсын жеңіп алып, кейін басқа адамдардың өнімдерін жеткізеді, оның ішінде ZETA фабрикаларының өнімдері де бар.
• Осыған байланысты әріптестер өнеркәсіптік сертификатқа құқықты ҰКП-дан – нақты өндірушілерді де, экономика секторындағы әлеуетті «бұзушылықтарды» да білетін салалық қауымдастықтарға беру қажеттілігі туралы ұстанымымызды қолдады, - деді Азат Перуашев.

Мұнан соң әлеуметтік нысанды жекешелендіру құқығынсыз (!) басқаруға алған жеке инвесторлардың Талғар аудандық ауруханасын жаңғырту жұмыстарымен танысты.

Еске сала кетейік, бұл емдеу мекемесінің тағдыры қоғамда кеңінен талқыланып, «Ақ жол» фракциясы Денсаулық сақтау министрлігіне екі рет депутаттық сауал жолдап, оны басқаруға беру және халықтың мүддесін қорғау шарттарын жариялауды талап еткен болатын.

Жобаның қосалқы инвесторы Иван Калашников 2 млрд теңгеге аудандық аурухананы қайта жаңғырту, оны жаңа медициналық құрал-жабдықтармен жабдықтау туралы; Аудандық аурухана кешеніне қоса инвесторлар сатып алған және қайта жабдықталған ковид орталығының ғимаратын көрсетті.

• Біз емхананың жарық, толық қалпына келтірілген ғимаратына бардық (фотосуреттерде бізге оның бұрынғы тозығы жеткен, терезелері мен есіктері жоқ күйі көрсетілді), келушілермен әңгімелестік. Әсіресе, аудандық аурухананың инвесторлары сыйға тартқан оңалту орталығына өте риза болдым, мұнда инсульт пен инфаркттан кейін емделушілер, отадан кейінгі және коронавирустық инфекциядан кейінгі науқастар қайта қалыпқа келу шараларын қабылдайды. Бөлме буындардың қозғалғыштығын қалпына келтіретін тренажерлар кешенімен, тыныс алу аппараттарымен және т.б. жабдықталған. Ауданы 1100 шаршы метрді құрайтын орталық тыныш жерде, тау баурайында орналасқан; 1,5 гектарға жуық жер учаскесі бар, оның ішінде бақшасы, салынып жатқан бассейні, қымыз алатын ат қорасы, т.б. бар. Науқастардың әңгімесіне қарағанда, кейбіреулерін мүгедектер арбасымен әкеліп жатты, мұнда 2-3 он күндік курстан кейін таяқпен, тіпті өз аяғымен кетіп қалады екен, - дейді мәжілісімендер.

И.Калашников және оның серіктестері бұл инвестициялардың барлығын әлеуметтік кәсіпкерлік деп санайды. Пациенттер үшін ТМККК шеңберіндегі барлық қызметтер тегін болып қалады. Әлеуметтік кәсіпкерлер «Ақ жол» демократиялық партиясынан мұндай тәсілдерді басқа аймақтарда таратуға ықпал етуді сұрады.

• Мен оларды бірден әріптесіміз, «Ақ жол» партиясынан Мәжіліс депутаттығына кандидат, бірнеше жыл бойы науқастарын оңалтуға жағдай іздеген белгілі нейрохирург Шыңғыс Шашкинмен байланыстырдым. Олардың ынтымақтастығы нәтиже береді деп үміттенемін, - деді Партия төрағасы.

Содан кейін халық қалаулылары Талғар ауданындағы түрлі деңгейдегі 22 шаңғы трассасын, альпинизм алаңдарын, таулы қонақ үйлер мен басқа да инфрақұрылымды қамтыған «Ой-Қарағай» тау спорттық сауықтыру кешенінде болды.

Кешен алматылықтар мен шетелдік қонақтар арасында өте танымал (өкінішке орай, пандемия кезінде олар азайып кеткен). Туризм саласын мемлекеттік қолдау, қоғамда салауатты өмір салтын насихаттау шаралары талқыланды.

Сол күні кешке коммерциялық автотехникалардан бөлек, Көкшетаудағы ауылшаруашылық техникасы мен Семей автомобиль зауыты базасында жолаушылар автобустарын құрастыратын «Вираж» компаниялар тобында болды.

Кәсіпорын басшысы Владимир Котельников тексеруші органдарға қатысты өз мәселелерімен бөлісті. Мысалы, тексеруші органдар компанияның серіктестеріне «күмәнді» келісімшарттар туралы хабарлама жіберген, соның салдарынан бизнес келісім-шарттардан айырылып, тікелей шығынға ұшырады. Кейін салық органдарының компанияға жіберген хабарламасы жойылғанымен, компания беделіне нұқсан келтіретін таратылған хаттарды ешкім жоққа шығармады. Осыған байланысты бизнеске келтірілген зиян үшін шенеуніктердің жауапкершілігі туралы сұрақ туындайды.

• «Кәсіпкерлік қызметті реттеудегі жаңа тәсілдер туралы» заңға «Ақ жол» фракциясы 2020 жылдың қараша айында «Кәсіпкерлік қызметке келтірілген залал үшін лауазымды тұлғалардың жеке жауапкершілігі туралы» тиісті түзетуді енгізгенін айттым. Енді бұл жауапкершілікті әкімшілік және, мүмкін, қылмыстық кодексте нақтылаудың келесі кезеңі кезекте тұр.
• Кәсіпорын қызметкерлері әйелдердің зейнет жасын қысқарту, инфляция, несиенің жоғары пайыздық мөлшерлемесі, тұрғын үй және коммуналдық қызмет тарифтерінің құнын көтеру мәселелерін көтерді. Осыған ұқсас кездесулердегідей жауап беруге тырыстым.
• Еңбек ұжымы қаңтар оқиғасын ауыр қабылдады. Қазыбек Жарылқасынұлы екеуміздің осы қайғылы оқиғаға қатысты өз пікірлерімізді қолдай отырып, компания қызметкерлері оқиғаның себептерін жан-жақты зерттеуге, тергеу нәтижесін ашық жариялауға шақырды. Жиналғандар Президент Қ.Тоқаевтың әрекетін сол жағдайдағы мүмкін болған жалғыз қадам деп атап, олай болмағанда террористердің елді күйретіп, мемлекеттіліктің жойылуына әкеп соқтыруы ықтимал болғанын алға тартты, - дедйі депутат А.Перуашев

Сонымен қатар, ұжым қызметкерлері президенттің бас прокуратураға қамауда отырғандардың жауапкершілігін ауырлататын мән-жайлар болмаған жағдайда істі жеңілдету туралы тапсырмасы туралы сөзімізге ризашылық танытты. Халық бұл қасіреттен бөлінбей, біртұтас қоғам болып шығуымыз керек екеніне сенімді.

Келесі күні депутаттар Алматы технологиялық университетінің студенттерімен және оқытушыларымен кездесті. Әлеуметтік мәселелермен қатар, қаңтардағы қайғылы оқиғаның себептері мен сипатына Мәжілісімендер берген баға жастарды да қатты толғандырды. Олар өз көзқарастарын білдіріп, кейбір уәждерді қабылдап, қолдады, кей пікірлерге өз ойларын айтты.

Мәжіліс депутаты А.Перуашев: Маған жастардың өз елінің болашағына деген ашықтығы мен қызығушылығының өзі ұнады. Ал өз пікірін білдіру құқығы – демократияның негізгі қағидаларының бірі. Талқылауды қорытындылай келе, жалпы саясатқа алаңдаушылық - ауыр жағдайдың белгісі екенін атап өттім. Салауатты қоғамда адамдардың шағын тобы ғана әдетте саясатқа қызығады, қалғандары күнделікті қалыпты жұмыстарымен айналысады. Президент Қ.Тоқаевтың наурыз айының ортасында жариялайтын жолдауы қаңтардағы тергеуге қатысты да, саяси реформаға қатысты да көптеген сұрақтарға жауап береді деген үмітімді білдірдім. Біз өз тарапымыздан бұл реформаны жүзеге асыруға бар күш-жігерімізді саламыз.

Қызу пікірталастан кейін бірқатар студенттер «Ақ жол» демократиялық партиясына мүшелікке қабылдауды сұрады.

Оқытушылар жұмыс істеп тұрған тамақ және жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарында, қонақүй және мейрамхана бизнесінде студенттердің өндірістік тәжірибесін ұйымдастыру мәселесін көтерді.

• Студенттердің дайындығы нашар болғандықтан, кәсіпкерлер мұндай ұсыныстардан қашады, бірақ өндірістің өзінде болмаса, қайдан тәжірибе жинақтай алады?, - дейді оқытушылар.

«Ақ жол» партиясының төрағасы Азат Перуашев осы саладағы әріптестерімізбен сөйлесіміз деп уәде берді.

Одан әрі Бірінші несие бюросының алаңында қаржыгерлер, банктер және микроқаржы ұйымдары қауымдастығының өкілдерімен кездесу өтті. Олар «Жеке тұлғалардың банкроттығы туралы» заң жобасына мәселесін талқылап, деректеріне сәйкес 1,4 миллион азамат үшін банкроттық мәселесі өзекті болып табылатын БКБ-ның таныстырылымын тыңдады (бұл деректер «Ақ жол» фракцияның отырыстарында айтылған деректерге жақын).

Азат Перушев: Мен қаржы секторының өкілдеріне «Ақ жол» демократиялық партиясы дайындаған заң жобасының біздің көзқарастарымыз үкіметпен сәйкес келмейтін негізгі тұстарын баяндадым, олар:

• борышкерлердің әлеуметтік және басқа да кепілдіктерін қорғау туралы арнайы тарауды енгізу;
• жалғыз тұрғын үйді алып қоюға тыйым салуды енгізу;
• Ипотекалық несиелеу (тұрғын үй кепіл болып табылатын) жағдайларда - қайтарып алынған тұрғын үйдің орнына борышкерлерге мемлекет белгілеген санитарлық нормаларға сәйкес (отбасы мүшесіне 15-18 ш.м.) әлеуметтік жалдау шарттарымен басқа тұрғын үй беру);
• банкроттарды одан әрі несиелеу мәселесін кредиторлардың өз таңдауына қалдыру (мысалы, тамақ, киім-кешек, емделу үшін);
• қайталанатын банкроттық мүмкіндігін қалдыру, мұндай жағдайлар туындаған кезде және т.б.
• Өткен жылдардағыдай емес, банктердің (Халық, БЦК, Алтын-банк және т.б. өкілдері сөз сөйледі) жалғыз баспананы алып қоюға тыйым салуды дауламағаны мені қуантты, үкімет пен Ұлттық банк әлі күнге дейін мұндай тәсілге қарсылық танытып отыр. Бірақ олар бұл жағдайда шығындарды мемлекетпен бөлісуді сұрады. Менің ойымша, ЕДБ да, мемлекет те қоғамның әлеуметтік әл-ауқатын жақсартуға мүдделі, сондықтан мен бұл мәселені үкімет алдында көтеруге уәде бердім.

Сонымен бірге депутаттар Бірінші кредиттік бюро басшылығы банктерді жауапкершілікке тартуға жол берілмейтінін, мемлекеттің борышкерлерге үнемі көмектесіп отырғаны туралы мәлімдегенде, шын мәнінде бұл көмектен банктердің өздері үнемі пайда көріп отырғанын естеріне түсіруге туралы келді, сонымен қатар, соңғы 10 жыл 15 жылда банктерге деген тікелей мемлекеттік көмек миллиардтаған долларға бағаланады.

Сондай-ақ, «ақжолдықтар» мәселеге тереңірек үңілуді ұсынды: халықтың мұншалықты қарызға батуының себебі неде?

Екі негізгі себеп: несиелер бойынша жоғары пайыздық мөлшерлемелер, яғни, Ұлттық Банктің саясаты мен ЕДБ тәбеті; және - жалақысы тіпті негізгі шығындарға да жетпейтін, тіпті жұмыс істейтін азаматтардың төмен табыстары.

Халық пен кәсіпкерлердің нақты табыстары күрт төмендеген пандемия жылдарында банктердің кірістілігі керісінше артып, активтері 1,5 есе және одан да көпке өскені кездейсоқ емес. Ал несиелендірудегі теңгерімсіздік, несиелердің 60%-ға дейіні тұтынушылық мақсатқа, 40%-ы ғана бизнесті қаржыландыруға кеткені - іс жүзінде Қазақстандағы өндіріс пен жұмыс орындарының қысқаруын, бірақ шетелдік өндірушілерді қолдау, импортқа тәуелділіктің артуы, девальвация және инфляциялық процестердің артуын білдіреді. Бұл жағдайға экономикалық саясаттағы теңгерімсіздік ретінде мемлекет те жауапты.

Осындай жауаптардан кейін әңгіме сындарлы негізде жалғасты. Депутаттар Қаржыгерлер қауымдастығы мен Микроқаржы ұйымдары қауымдастығына заң жобасы бойынша алдағы жұмыс барысында ескерілетін ұстанымдарын беруді сұрады.

Қалай болғанда да, қоғамда жоғары сұранысқа ие қаржылық құрал ретінде әлеуметтік мүдделерді қорғайтын және сонымен бірге несиелендіруді (соның ішінде ипотекалық несиелендіруді) сақтайтын теңгерімді шешім табу мемлекеттің де мүддесіне сай.

Одан әрі халық қалаулылары Алматы облысы, Іле ауданы, Ынтымақ ауылында жеке қорғаныс құралдары мен медициналық құралдарды шығаратын еліміздегі жетекші «Дольче Фарм» компаниясында болды.

Кәсіпорынның жігерлі басшысы Елена Ли пандемияның ең қиын кезеңінде компанияның қаржылық мүдделеріне нұқсан келсе де, қорғаныс маскалары, қолғаптар мен медициналық костюмдерді экспортқа жіберуден бас тартып, бүкіл тауар көлемін ішкі нарыққа жолдаған. Нарықтағы баға 230 теңгеге көтерілген кезде «Дольче-Фарм» дәріханаларға масканы 36 теңгеден жеткізген. Бұл медициналық қызметкерлер мен аурухана пациенттеріне арналған қорғаныс костюмдері мен стерильді бір реттік медициналық іш киімге де қатысты.

• СК-Фармацияның өнімді жеткізу шартын ұзартудан бас тартуына, сондай-ақ осы квазимемлекеттік компанияның қаңтар оқиғасы кезінде зауыт тап болған форс-мажорлық жағдайларды ескерместен салған айыппұлдарына кәсіпорынның ашулы реакциясы да түсінікті. Елена Эдуардовна маған осы мәселе бойынша жазбаша өтініштер мен растайтын құжаттарды берді. Оның айтуынша, саланың басқа өндірушілері де осындай жағдайға тап болған. Барлығын мұқият зерттеп, Үкіметке, қажет болған жағдайда Бас Прокурорға сауалдар дайындаймыз, - деді А.Перуашев.

Бүгінгі кездесулер барысында Мәжілісімендер Алматы қаласы Кәсіпкерлер палатасында ҰКП басқарма төрағасы м.а. Нариман Әбілшайықовтың қатысуымен өткен жиынға қатысты.

Ауқымды және сауатты әңгіме «Атамекен» ҰКП реформасының бағыттарынан бастап мына мәселелерді қамтыды:

• салықтық және сауданы реттеудегі шағын кәсіпкерліктің мәселелері (СНТ, ЭСФ, міндетті таңбалау);
• ауыл шаруашылығы және ауылшаруашылық өнімдерін өңдеу саласындағы субсидиялау саясаты;
• Қазақстан-Қытай шекарасындағы тауарларды өткізу жағдайлары;
• әлеуметтік тауарлардың бағасын реттеу (бұл шағын дүкендердің күйреуіне әкеледі),
• жекеменшік балабақшалар мен мектептерді субсидиялауды тоқтату;
• мемлекеттік органдардың жекеменшік емдеу мекемелерінің мәселелеріне мән бермеуі;
• Қаңтар оқиғасы кезінде қиратулар мен тонаулардан зардап шеккен алматылық кәсіпкерлерге келтірілген шығынды өтеу;
• Шағын және микрокәсіпкерлік субъектілерін тексеруге мораторийдің аяқталуы (ұзартуды, ең дұрысы тексерулерден мүлдем босатулы сұрайды); және т.б.

Н.Әбілшайықов екі жыл бұрын жасалған «Ақ жол» демократиялық партиясы мен «Атамекен» ҰКП арасындағы ынтымақтастық туралы келісімді жаңартуды ұсынды.

Азат Перуашев барлық ұйымдар қоғам өмірінің әртүрлі салаларында болса да, жаппай кәсіпкерлік пен адал бәсекелестікті қолдау мен дамыту міндетін ұстанатын серіктестер екенін ескере отырып, мұндай диалогқа дайын екенін білдірді. ҚР Құрылысшылар одағы мен Агроөнеркәсіптік және тамақ өнеркәсібі одағының өтініші бойынша наурыз айында экономиканың осы салаларындағы кәсіпкерлерді қолдау бойынша «Ақ жол» ҚДП Парламенттік фракциясының ашық отырыстарын өткізуге келісті.

Барлық кәсіпкерлер «Ақ жол» ҚДП-ның шағын кәсіпкерлік субъектілеріне есептелген салық салуға көшу туралы бастамасын қызу қолдады, бұл жағдайда есеп берудің 5 түрінің (және сәйкес бюрократияның) орнына патентті төлеп, шенеуніктер тарапынан қосымша тексерулер мен қысымдарсыз жұмыс істеуге болатынын айтты.